Een beknopte geschiedenis van de Christelijke Gereformeerde Kerk Urk ‘Eben-Haëzer’
Inleiding
In 1836 wordt een kleine afgescheiden gemeente gesticht op Urk door ds. H. de Cock. In 1845 telde deze gemeente al 720 leden. Vanaf 1869 behoort deze gemeente bij de Christelijke Gereformeerde kerken. In 1892 verenigen landelijk de Christelijke Gereformeerde kerken zich met de dolerende kerken tot de Gereformeerde Kerken in Nederland. De kerkenraad van Urk besluit, zonder de gemeente daarin te kennen, met deze vereniging mee te gaan. Een klein deel van de gemeenteleden is het hier niet mee eens en steeds zegt men: ik wens christelijk gereformeerd te blijven. Een zuster verwoordde het destijds zo in een briefje aan de predikant: ‘Door deze doe ik u weten dat ik Litmaade bin en blijf van de Christelijke Griftermeerde kerk’. Waarschijnlijk ligt hier de oorsprong voor de op Urk gebruikte benaming voor Christelijk Gereformeerden: ‘Christelijken’. Vandaar ook dat het kerkje in wijk 5 als Christelijke karkien bekend stond. in 1894 werd de christelijke gereformeerde kerk op Urk opnieuw geïnstitueerd door ds. J. Wisse Czn. In 1895 wordt een kerkje gebouwd in wijk 5 (nu bekend als de vrije gereformeerde gemeente, in de volksmond ‘Bossenkarkien’.)
In 1921 telt de gemeente 130 leden en doopleden in totaal. Vervolgens neemt het ledenaantal licht af, doordat er veel Urkers naar de Zaanstreek vertrekken, om daar werk te vinden. Daarna zet er echter weer een periode van groei in en in 1942 telt de gemeente 360 leden. De consistorie wordt verhuisd naar de bovenverdieping van de kerk zodat er meer zitplaatsen gecreëerd kunnen worden. de gemeente groeit gestaag en telt begin jaren 50 ruim 500 leden. Eind jaren 50 zijn dit er zelfs ruim 700. De kerk is veel te klein en er moeten zelfs stoelen in de gangpaden gezet worden. Er wordt grond aangekocht om een nieuwe kerk te bouwen (de plaats waar nu de Jachin-Boazkerk staat). De pastorie wordt alvast gebouwd, voor het kerkgebouw zijn nog onvoldoende financiële middelen.
De jaren 60
In 1960 wordt er een beroep uitgebracht op Ds. H. Visser, die buiten het verband van de Christelijke Gereformeerde kerken staat. De kerkenraad besluit om ook uit het kerkverband te treden, met als gevolg dat ook een groot deel van de gemeente van Urk buiten de Christelijke Gereformeerde kerken komt te staan. Een kleine groep leden van ongeveer 200 personen blijft lid van de Christelijke Gereformeerde kerken. De gemeente wordt geconstitueerd en er worden weer broeders bevestigd in het ambt. Tijdelijk kerkt men in het lokale zalencentrum ‘Irene’, omdat de nieuwgebouwde kerk mee is gegaan met het deel van de gemeente dat uitgetreden is. in 1961 krijgt de gemeente weer een eigen predikant, ds. D. Slagboom. In 1962 kon een nieuw, eigen kerkgebouw in gebruik genomen worden. De Eben-Haëzerkerk.
Omdat de gemeente in de jaren daarna gestaag groeit, wordt de kerk in 1978 verbouwd zodat er meer zitplaatsen en zaalruimten beschikbaar kwamen. Ook wordt er dan een klokkentoren aan het gebouw toegevoegd. Vanwege natuurlijke aanwas en overkomst van leden uit andere kerken wordt de Eben-Haëzerkerk eind jaren 80 opnieuw verbouwd, tot het gebouw zoals we dat nu kennen. Er komt een galerij om extra zitplaatsen te creëren, zodat er nu ongeveer 800 zitplaatsen zijn. Aan de achterzijde wordt een nieuwe hal aangebouwd, vanuit deze hal is er een trap naar de galerij.
Meest recente geschiedenis
De gemeente blijft echter groeien, zodat er niet voldoende plaats meer was in het kerkgebouw aan het marktplein. Daarom wordt besloten om over te gaan tot de bouw van een tweede kerkgebouw in het Urkerhard aan de Vlaak. Op 6 november 1999 heeft ds. A. A. Egas de eerste steen gelegd van het nieuwe kerkgebouw ‘Pniël’. Het gebouw telt ruim 800 zitplaatsen en is op de groei gebouwd. Doordat de gemeente in twee kerkgebouwen gaat samenkomen wordt een tweede predikantsplaats ingesteld. Vervolgens is er in het jaar 2000 een beroep uitgebracht op ds. A. van Heteren te Barendrecht, die dit beroep mocht aannemen. In 2006 heeft ds. A. A. Egas afscheid genomen van onze gemeente omdat de weg voor hem naar Middelharnis geleid werd. In 2007 werd ds. Uitslag te Kerkwerve beroepen, die het beroep naar onze gemeente heeft aangenomen.
Op dit moment telt de gemeente ongeveer 1700 leden en doopleden. Door de geschiedenis heen blijkt de trouw van de HEERE aan onze gemeente.
Lees 1894 – ’t Cristelijke Karkien – 1984 – 90 jaar geschiedenis van de Chr. Geref. Kerk Eben Haëzer Urk